fbpx
Moje portal

Razem

możemy więcej

O odznace, stypendiach i konkursie



Przyznanie Odznaki Honorowej za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego, kolejne rozdanie stypendiów Funduszu Stypendialnego oraz finał konkursu ,,List do ojca”  to tematy dzisiejszej konferencji prasowej senatora Ireneusza Niewiarowskiego.

Czytaj więcej...

Za zasługi dla samorządu

W  trakcie konferencji „Od Solidarności do Samorządności” minister administracji i cyfryzacji Andrzej Halicki wręczył po raz pierwszy Odznaki Honorowe za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego. Jedna z nich została wręczona senatorowi Ireneuszowi Niewiarowskiemu.

Szef MAC mówił m.in. o tym, że dotychczas brak było wyróżnienia, będącego nagrodą za pracę i służbę dla samorządu terytorialnego, traktowanego jako część administracji i służby publicznej.

Przypomniał także, że ustanowienie Odznaki następuje w roku, w którym przypada 25. rocznica powołania do życia samorządu terytorialnego w odrodzonej, wolnej Rzeczypospolitej Polskiej, mówił także, że wtedy po raz pierwszy o samorząd upomnieli się robotnicy w Gdańsku. Podkreślił także, że pierwszą osobą, jaką chciałby odznaczyć jest premier Mazowiecki. „Nie można zapomnieć o profesorach Kuleszy, czy Pańko”.

Dziękuję za to, co zrobiliście dla samorządu i dla Polski, bo to, co zrobiliście dla Samorządu, zrobiliście dla Polski, dla wszystkich obywateli - marszałek Bogdan Borusewicz

Główną maksymą dzisiejszego spotkania jest „Labor omnia vincit – praca wszystko zwycięża” – powiedział minister Halicki. – Ta odznaka jest podziękowaniem za Państwa zaangażowanie, wyrazem wdzięczności za włożony trud i uznaniem za zasługi.

Z kolei marszałek Senatu, Bogdan Borusewicz, zwracając się do samorządowców, mówił: „Dziękuję za to, co zrobiliście dla samorządu i dla Polski, bo to, co zrobiliście dla Samorządu, zrobiliście dla Polski, dla wszystkich obywateli”.

Odznaki Honorowe za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego otrzymali:

Osoby wyróżnione pośmiertnie:

dr hab. Piotr Buczkowski

polityk, poseł na Sejm II kadencji, socjolog, ekspert z zakresu samorządu terytorialnego. W latach 1990–1994 pełnił funkcję przewodniczącego sejmiku samorządowego województwa poznańskiego oraz przewodniczącego Krajowego Sejmiku Samorządu Terytorialnego. W Sejmie II kadencji przewodniczył sejmowej Komisji Samorządu i Administracji Publicznej. Przewodniczył też Stałej Konferencji Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy. W latach 1998-2002 radny sejmiku wielkopolskiego I kadencji. W latach 1996–2003 stał na czele Unii Wielkopolan.

prof. dr hab. Michał Kulesza

prawnik, doradca społeczny Prezydenta RP ds. samorządu, teoretyk administracji, specjalista z zakresu samorządu terytorialnego. Od lat 80. uczestniczył w badaniach nad odbudową samorządu terytorialnego. Należał do współzałożycieli Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, był jednym z twórców reformy samorządu terytorialnego z 1990 i 1998. Wchodził w skład zespołu do spraw samorządu podczas rozmów Okrągłego Stołu w 1989. Uczestniczył w pracach nad reformą samorządową jako pełnomocnik rządu ds. reformy samorządu terytorialnego.

Marek Nawara

polityk, samorządowiec, poseł na Sejm III kadencji, marszałek województwa małopolskiego w latach 1998–2002 i ponownie od 2006 do 2010. W latach 1990–1998 był wójtem oraz radnym gminy Zielonki, przewodniczący sejmiku samorządowego województwa krakowskiego. W 1999 r. został współprzewodniczącym Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W pierwszej połowie 2000 przewodniczył Konwentowi Marszałków RP.

prof. dr hab. Walerian Pańko

polski prawnik, nauczyciel akademicki. Działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL, poseł na Sejm X kadencji, prezes Najwyższej Izby Kontroli. Jako reprezentant strony opozycyjnej brał udział w obradach Okrągłego Stołu. W 1989 z ramienia Komitetu Obywatelskiego uzyskał mandat posła na Sejm kontraktowy, w którym objął przewodnictwo Komisji Samorządu Terytorialnego. Był współzałożycielem i wiceprezesem Fundacji Rozwoju Demokracji. 23 maja 1991 został wybrany na prezesa Najwyższej Izby Kontroli.

prof. Jerzy Regulski

polski ekonomista, od 2010 do 2015 doradca społeczny Prezydenta RP ds. samorządu, ekspert z zakresu samorządu terytorialnego, senator I kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego. Od lat 80. organizował badania nad odtworzeniem samorządu terytorialnego. Podczas rozmów Okrągłego Stołu w 1989 był jednym ze współprzewodniczących zespołu ds. samorządowych. Kierował pracami parlamentarnymi nad pakietem reformy samorządowej, by następnie, jako pełnomocnik rządu ds. reformy samorządu terytorialnego, koordynować od 1990 wprowadzanie jej w życie. Był także przewodniczącym Rady ds. Reform Ustrojowych Państwa przy Prezesie Rady Ministrów w okresie rządu Jerzego Buzka. W 1989 należał do inicjatorów powołania Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, w której do śmierci zajmował stanowisko prezesa.

Osoby wyróżnione:

Stanisław Bodys

burmistrz Rejowca Fabrycznego, samorządowiec i burmistrz od 1990 r. długoletni prezes, a obecnie wiceprezes Unii Miasteczek Polskich.

Bogdan Borusewicz

działacz opozycji demokratycznej w latach PRL, poseł na Sejm I, II, III kadencji, od 2005 marszałek Senatu VI, VII i VIII kadencji, sekretarz stanu w MSWiA w rządzie Jerzego Buzka, w latach 2001-2005 wicemarszałek Województwa Pomorskiego.

Wojciech Długoborski

polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm IV kadencji. W 1990 objął stanowisko burmistrza gminy i miasta Gryfino, które pełnił do 2001. Od 1998 do 2001 zasiadał także w sejmiku zachodniopomorskim (od 2000 jako przewodniczący). Należał do władz stowarzyszenia Euroregion Pomerania”. W latach 2001–2005 sprawował mandat posła na Sejm IV kadencji z okręgu szczecińskiego. W 2005 w Gryfinie podczas uroczystości Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych został odznaczony Krzyżem „Za Zasługi dla ZKRPibWP”, w 2010 w Pałacu Prezydenckim otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Bronisław Dutka

ur. 15 sierpnia 1957 w Pisarzowej – polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm I, IV, V i VI kadencji. W latach 1990–1992 był burmistrzem miasta Limanowa, a od 1992 do 2001 wójtem gminy Limanowa.  W latach 1991–1993 pierwszy raz pełnił funkcję posła na Sejm RP. Ponownie wybierany w 2001 i 2005 r. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz czwarty dostał się do Sejmu. W latach 2007-2011 przewodniczył sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego.

Olgierd Dziekoński

architekt i polityk, w latach 2000-01 podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, w latach 2007-2010 podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, następnie w latach 2010-15 sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP. Był wiceprezydentem Warszawy od 1990 do 1994 i od 1999 do 2000. Współtworzył i pełnił funkcję prezesa Agencji Rozwoju Komunalnego.

Waldy Dzikowski

polityk i samorządowiec, chemik, poseł na Sejm IV, V, VI i VII kadencji. W latach 1990–2001 pełnił funkcję wójta gminy Tarnowo Podgórne. Od 1998 do 2000 r. był także radnym sejmiku wielkopolskiego. W Sejmie IV kadencji był wiceprzewodniczącym, następnie przewodniczącym Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. W latach 2005–2007 ponownie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego tej komisji.

dr hab. Zygmunt Frankiewicz

polityk, samorządowiec, inżynier, prezydent Gliwic nieprzerwanie od 1993. W latach 1990–2002 zasiadał w gliwickiej radzie miasta, od lutego do września 1993 był jej przewodniczącym. Laureat wielu nagród i wyróżnień samorządowych. Od 1995 r. pełnił funkcję Przewodniczącego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów.  Od marca 2015 Prezes Związku Miast Polskich. Jest członkiem zarządu prestiżowego Światowego Stowarzyszenia Technopolii (World Technopolis Association).

Barbara Imiołczyk

polityk, ekspert z zakresu samorządu terytorialnego, posłanka na Sejm II i III kadencji. Na początku lat 90. pełniła funkcję wiceprezydenta Będzina a także członka Zarządu Związku Miast Polskich. W Sejmie przewodniczyła m.in. Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Były prezes zarządu Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, następnie dyrektor Polskiego Instytutu Demokracji Lokalnej. Rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz powołała ją na stanowisko głównego koordynatora ds. komisji ekspertów i rad społecznych przy RPO.

prof. dr hab. Hubert Izdebski

prawnik, profesor nauk prawnych, historyk idei i prawa, teoretyk administracji, specjalizujący się w opracowywaniu projektów ustaw i zagadnieniach samorządowych, radca prawny i adwokat. Dyrektor Instytutu Nauk o Państwie i Prawie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Były członek Rady Legislacyjnej. Uczestniczył w pracach nad reformą administracji publicznej w latach 1991–1994, 1995–1997, 1998. Autor projektu drugiej ustawy samorządowej dla miasta stołecznego Warszawy oraz wielu publikacji z zakresu prawa administracyjnego, historii myśli politycznej i prawnej, historii ustroju i prawa, prawa cywilnego, konstytucyjnego oraz teorii i filozofii prawa.

Marzena Kempińska

25 lat pracy samorządowej. Początkowo jako wiceburmistrz Gminy Nowe, następnie przez 16 lat starosta Powiatu Świeckiego, 8 lat wiceprezes Zarządu Związku Powiatów Polskich.

Jacek Kozłowski

polityk i menedżer, od 2007 wojewoda mazowiecki. W latach 90. zajmował się działalnością ekspercką, był ekspertem sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Rady Europy. Przez kilka lat wykładał na uczelniach wyższych, m.in. na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1990-93 dyrektor generalny w URM . Pełnił też funkcję dyrektora generalnego Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej (1994-96). Po wyborach samorządowych 2006 r. objął stanowisko wicemarszałka mazowieckiego woj. mazowieckiego. 29 listopada 2007 został powołany na stanowisko wojewody mazowieckiego.

dr hab., prof. UKSW Irena Lipowicz

prawniczka i dyplomata, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, posłanka na Sejm I, II i III kadencji, w latach 2000–2004 ambasador RP w Austrii, od 2010 rzecznik praw obywatelskich. Wielokrotnie wymieniana w rankingach tygodnika „Polityka” wśród najlepszych posłów. W Sejmie III kadencji przewodniczyła Komisji Samorządu Terytorialnego. Uczestniczyła w pracach nad reformą administracyjną w 1999, na mocy której m.in. przywrócono powiaty i ustanowiono samorząd wojewódzki.

Andrzej Lubiatowski

dyrektor Biura Unii Metropolii Polskich, inicjator i organizator Unii Metropolii Polskich w 1990 r.

Ireneusz Niewiarowski

polityk, działacz samorządowy i społeczny, prezes Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów, poseł na Sejm I, III i IV kadencji, senator  I, VII i VIII kadencji. W 1980 należał do założycieli rolniczej „Solidarności”. Od połowy lat 90. stoi na czele Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów. Kieruje też lokalną organizacją Towarzystwo Samorządowe, działającą głównie na obszarze dawnego województwa konińskiego. Inicjował także powstanie kilku innych organizacji pozarządowych zajmujących się działalnością społeczną.

dr Jan Olbrycht

polityk, deputowany do Parlamentu Europejskiego VI, VII i VIII kadencji, samorządowiec i socjolog. W latach 1990–1998 pełnił funkcję burmistrza miasta Cieszyna i wiceprezesa Związku Miast Polskich. Od 1998 do 2004 był radnym sejmiku, a do 2002 także marszałkiem województwa śląskiego. Członek Biura Wykonawczego Rady Gmin i Regionów Europy oraz Rady Światowej Organizacji Zjednoczonych Miast i Władz Lokalnych. Ekspert w dziedzinie samorządu terytorialnego, a także funduszy europejskich. Jedyny laureat Nagrody Cesarza Maksymiliana (samorządowego „Oskara”), pochodzący z Europy Środkowej.

Marek Olszewski

Wójt Gminy Lubicz od 1992 roku. Członek zarządu, następnie wiceprzewodniczący, a obecnie przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP. Od piętnastu lat współprzewodniczy Zespołowi Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Dwadzieścia pięć lat działania i pracy Marka Olszewskiego na rzecz społeczności lokalnej zaowocowało dynamicznym rozwojem gminy Lubicz, która uzyskała wiele wyróżnień na poziomie regionalnym i ogólnopolskim.

dr Józef Płoskonka

urzędnik państwowy i samorządowy. W latach 1990-94 wojewoda kielecki. Był też ekspertem w Zespole ds. Reformy Administracji Publicznej w Instytucie Spraw Publicznych. W rządzie Jerzego Buzka zajmował stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji ds. samorządowych oraz sekretarza Międzyresortowego Zespołu ds. Wdrażania Reformy Administracji Publicznej. W 2002 został członkiem kolegium Najwyższej Izby Kontroli i doradcą prezesa NIK. Pełnił również obowiązki dyrektora Delegatury NIK w Katowicach.

Andrzej Porawski

działacz samorządowy związany z Poznaniem, długoletni dyrektor Biura Związku Miast Polskich. W 1991 objął stanowisko dyrektora Biura Związku Miast Polskich, a w 1999 równocześnie sekretarza strony samorządowej w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Powoływany w skład m.in. Rady Statystyki, Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, rady naukowej Instytutu Rozwoju Miast i Kapituły Orderu Odrodzenia Polski.

Mariusz Poznański

inżynier i samorządowiec, w latach 1990–2014 wójt gminy Czerwonak, długoletni przewodniczący zarządu Związku Gmin Wiejskich RP. Po wyborach w 1990 został powołany na urząd wójta tej gminy. Ponownie wybierany na to stanowisko przez radnych (1994, 1998) i w wyborach bezpośrednich (2002, 2006, 2010). Jeden z inicjatorów powołania Związku Gmin Wiejskich RP, od 1995 do 2015 r. na czele tej organizacji, obecnie jej honorowy przewodniczący. Członek Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, pełniąc okresowo funkcje jej współprzewodniczącego.

Janusz Sepioł

architekt i historyk sztuki, polityk, w latach 2002–2006 marszałek województwa małopolskiego, senator VII i VIII kadencji. Zdobywca wielu nagród za prace urbanistyczne. W latach 1999–2002 pełnił funkcję wicemarszałka województwa małopolskiego, następnie do 2006 marszałka. Od 2002 do 2007 zasiadał także w sejmiku małopolskim. W 2006 został pełnomocnikiem prezydenta Krakowa ds. kultury. Powołany w skład Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

prof. dr hab. Mirosław Stec

prawnik, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki. Kierownik Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Członek Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Umiejętności. Redaktor naczelny periodyku "Finanse Komunalne", członek kolegium redakcyjnego "Samorządu Terytorialnego" i innych. W pierwszej połowie lat 90. delegat pełnomocnika rządu odpowiadającego za reformę administracji publicznej w województwie krakowskim, a także wiceminister w Urzędzie Rady Ministrów. Współtwórca przepisów dotyczących samorządu terytorialnego w Konstytucji RP oraz założeń reformy administracyjnej z okresu rządu Jerzego Buzka.

dr hab. sędzia Jerzy Stępień

polski prawnik, polityk, senator I i II kadencji, w latach 1989 i 90 kierował senacką komisją Samorządu Terytorialnego, która wniosła pod obrady Parlamentu projekt ustawy o samorządzie terytorialnym, potem generalny Komisarz Wyborczy, w latach 1997-99 wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku, w latach 2006–08 prezes Trybunału Konstytucyjnego.

Elżbieta Suchocka-Roguska

polska ekonomistka, od 2004 do 2010 podsekretarz i sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. W 2004 powołana na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Od 2004 sekretarz stanu w tym resorcie. Odwołana z pełnionej funkcji w związku z przejściem na emeryturę  w 2010 r. W tym samym roku prezes NBP  powołał ją w skład zespołu doradców.

Włodzimierz Tomaszewski

Dwukrotnie wiceprezydent Łodzi. Były sekretarz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, najbliższy współpracownik prof. Michała Kuleszy  w II etapie decentralizacji.

Janusz Warakomski

prawnik, urzędnik państwowy i samorządowiec, radny Warszawy, wiceburmistrz Woli, Bielan(2001–2006), burmistrz Żoliborza (2006-2010), a od 2010 wiceburmistrz Ursusa. W 2014, za wybitne zasługi w działalności publicznej, za umacnianie praworządności oraz wkład w unowocześnianie administracji i rozwój samorządu w Polsce, został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zdzisława Wasążnik

dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego Ministerstwa Finansów, zawodowo zajmuje zagadnieniami z dziedziny finansów samorządowych się od 1990 r. Jest członkiem Zespołu ds. Systemu Finansów Publicznych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego jak również Zespołu ds. funkcjonalnych obszarów metropolitarnych i miejskich.

dr hab. Jan Waszkiewicz

polityk i samorządowiec, nauczyciel akademicki, były marszałek województwa dolnośląskiego, Był jednym z pomysłodawców i współorganizatorem Dolnośląskiego Forum Politycznego i Gospodarczego w Krzyżowej, a także jeden z inicjatorów Dolnośląskiego Certyfikatu Gospodarczego

Ludwik Węgrzyn

Prawnik, polityk i samorządowiec. Obecnie, a także w latach 2003-2007 Prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich. Starosta Bocheński obecnej kadencji, a także w latach 1999-2006. W swojej karierze zawodowej był m.in.: Naczelnikiem Miasta i Gminy Kamień Pomorski, Naczelnikiem, a później Wójtem Gminy Bochnia, sprawował również funkcję Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie. W działalności samorządowej na szczeblu krajowym pełnił m.in. funkcje członka Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, Rady Zamówień Publicznych, Rady Działalności Pożytku Publicznego oraz Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej. Na arenie międzynarodowej długoletni członek Komitetu Regionów Unii Europejskiej.

Ryszard Wilczyński

polityk, samorządowiec, od 2007 wojewoda opolski. Od 1990 do 2007 pełnił funkcje w samorządzie, był radnym i sekretarzem gminy Namysłów, przewodniczącym sejmiku samorządowego województwa opolskiego, sekretarzem powiatu i wiceprzewodniczącym rady powiatu namysłowskiego, a w latach 2006–2007 członkiem zarządu województwa.

Marek Wójcik

były podsekretarz stanu w MAC, był m.in. doradcą ministra spraw wewnętrznych i administracji, ekspertem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy samorządowej i doradcą ministra zdrowia. Ma za sobą również bogatą działalność samorządową m.in. jako: dyrektor Biura Związku Powiatów Polskich, ekspert Związku Miast Polskich, członek zarządu Powiatu Nowosądeckiego, dyrektor Urzędu Pilotażowego na Sądecczyźnie oraz sekretarz Częstochowy, posiada bogate doświadczenie jako członek zespołów Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz jako uczestnik prac Komisji Trójstronnej Społeczno-Gospodarczej.

Henryk Wujec

polityk, działacz opozycji w czasach PRL, członek Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym „Solidarności” Lechu Wałęsie, poseł na Sejm X,I, II i III kadencji, były wiceminister rolnictwa, w latach 2010–2015 doradca prezydenta RP ds. społecznych.

Piotr Zgorzelski

polski samorządowiec, nauczyciel i polityk, w latach 2010–2011 starosta płocki, poseł na Sejm VII kadencji. Przez cztery lata zajmował stanowisko wicewójta gminy Bielsk. Wybierany w kolejnych wyborach samorządowych do rady powiatu płockiego. W 2003 został dyrektorem delegatury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Płocku.

Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego jest wyróżnieniem i może być nadawana za szczególne zasługi na rzecz samorządu terytorialnego, w szczególności za:

działalność w organach jednostek samorządu terytorialnego, związkach i stowarzyszeniach jednostek samorządu terytorialnego;

wykonywanie zadań dotyczących samorządu terytorialnego w urzędach administracji publicznej oraz w urzędach organów władzy publicznej;

za pracę naukową i badawczą dotyczącą zagadnień związanych z działalnością samorządu terytorialnego.

Odznaka nadawana jest m.in. za szczególne osiągnięcia w pracy w samorządzie, za udział w pracach legislacyjnych, związanych z wprowadzaniem i reformowaniem samorządu terytorialnego w administracji polskiej i organizacjach międzynarodowych, jak i za pracę naukową, badawczą oraz dydaktyczną dotyczącą samorządu.

Odznakę nadaje minister właściwy do spraw administracji publicznej z własnej inicjatywy lub na wniosek odpowiedniego organu.

Źródło- www.mac.gov.pl

Rodzina Gorańskich już cała jest w Polsce !

Senator I. Niewiarowski uczestniczył dziś w niezwykle wzruszającej uroczystości przywitania w Polsce rodziny z Kazachstanu. Udało się to dzięki wójtowi Kawęczyna Janowi Nowakowi i Elżbiecie Sroczyńskiej, dyrektor Powiatowego Centrum Pomoc Rodzinie w Koninie.

Czytaj więcej...

Wobec długotrwałej suszy

Senator Ireneusz Niewiarowski wydał dziś stanowisko w sprawie długotrwałej suszy, w wyniku której nastąpiły znaczne szkody w uprawach zbóż, roślin okopowych, warzyw oraz pasz dla zwierząt hodowlanych.

Czytaj więcej...